Dagboek zaterdag 27 september 2025

27-9-2025

Het kleine kliertje met grote betekenis

In de duivensport gaat het vaak over ogen, spieren, borstbeen en vleugel. Maar er zit nog een klein, bijna onzichtbaar onderdeel op onze duiven waar veel liefhebbers geen weet van hebben: het talgkliertje, ook wel stuitklier genoemd. En geloof me, dit onooglijke kliertje kan het verschil maken tussen een dof of een glanzend, waterafstotend verenkleed.

Het talgkliertje zit net boven de staartwortel, tegen de rug aan. Als je er met je vingers langsgaat voel je een klein bobbeltje met een opening. Daaruit komt een olieachtig talg dat de duif zelf gebruikt om het verenkleed te verzorgen. Tijdens het poetsen pikt de duif met de snavel in dat kliertje, neemt een beetje talg op en verdeelt dat zorgvuldig over de veren. Het resultaat is een glanzend pak, soepel en waterdicht. Het talg houdt bovendien bacteriën en schimmels in toom.

Toch is het niet vanzelfsprekend dat dit proces altijd goed verloopt. Soms raakt het kliertje verstopt, bijvoorbeeld door verdikt of ingedroogd talg, een klein ontstekinkje of simpelweg doordat de duif te weinig poetst. Het talg kan dan niet weg en hoopt zich op. De klier zwelt, voelt hard aan en kan pijnlijk worden. Het verenkleed wordt dof en droog, de duif verliest zijn glans en raakt zichtbaar in conditie achteruit.

Onlangs kwam ik bij een duif van een jaar of vijf iets tegen dat zelfs mij verbaasde. De stuitklier was zo verstopt dat er bij het voorzichtig uitdrukken tot wel vier keer toe een soort “worm” naar buiten kwam – geen echte worm, maar stijf, opgedroogd talg dat als een harde sliert naar buiten kroop. De duif had er duidelijk last van: slechte veerkwaliteit, een matte uitstraling en een algehele conditie die onder de maat was. Na het schoonmaken en leegdrukken kon de klier weer ademen en begon de duif zichtbaar te herstellen. Binnen enkele weken knapte zowel het verenkleed als de conditie op.

Het is opmerkelijk hoeveel liefhebbers niet weten dat dit kliertje bestaat, laat staan hoe belangrijk het is. Terwijl het een sleutelrol speelt in de gezondheid en prestaties van onze duiven. Het talgkliertje is een klein wonder van de natuur – een natuurlijke vetfabriek die elke dag meehelpt om de duif in topvorm te houden.

Dus de volgende keer dat je een duif in handen hebt, voel eens voorzichtig boven de staart. Dat kleine bobbeltje is misschien wel belangrijker dan je denkt. En zie je een zwelling, harde plek of verdikking? Masseer het zachtjes of laat een ervaren liefhebber of dierenarts even meekijken. Soms kan een eenvoudige ingreep een wereld van verschil maken.

Terug